اکثرکودکان ٬ با مجموعه ای از تجارب ترسناک در طول زندگیشان روبه رو می شوند ٬ آنها از افراد غریبه ٬ تاریکی ٬ حیوانات ٬ طوفان٬ توالت و یا هر چیز جدید یا متفاوتی می ترسند . این گونه ترس ها در بعضی از سنین یا دوره هایی خاص تشدید می شود . مثلا؛ ترس از صداهای بلند در دو سالگی به اوج می رسد .
با افزایش تجارب کودک در محیط زندگی ٬ بعضی ترس ها از بین می روند ٬ اما انواع دیگری از ترس ٬ جای موارد قبل را میگیرد بعضی از کودکان سه تا چهار ساله ٬ ممکن است به ویژه از صداهای بلند و یا تاریکی بترسند . اما کودکان پنج ساله با تجربه تر هستند ٬ آنها در مورد قطار ٬ اتومبیلها و حیوانات ٬ اطلاعاتی به دست آورده اند ٬ ولی ممکن است هنوز از تاریکی و یا آسیب های احتمالی وحشت داشته باشند .
چند راه حل ساده :
- وقتی تشویش کودک آنقدر جدی است که جلو توانایی های اورا می گیرد ٬مداخله والدین ضروری است .
- به ترس های کودک بیش از حد واکنش نشان ندهیم . اما به یاد داشته باشیم که یک پاسخ منطقی به کودک ( به عنوان بیان آگاهی ما ) می تواند جلوی پیشرفت ترس اورا بگیرد .
- از کودک حمایت کنیم ٬ اگر از وجود یک هیولا در زیر تختخوابش می ترسد به او اطمینان دهیم که چنین چیزی در آنجا وجود ندارد .
همه ما به توجه نیاز داریم و هر کس از اینکه مورد توجه قرار گیرد ٬ خشنود می شود . ولی بعضی از کودکان ٬ به طور مداوم از ما توجه می خواهند درست مثل گربه ای که به پای ما بپیچد و هر قدر هم به آنها توجه کنیم ٬ باز انتظار توجه بیشری از ما دارند . اغلب کودکی که تشنه ی توجه و محبت است ٬ به اندازه کافی از جانب یکی از والدین خود مورد توجه قرار نگرفته است . کودک باید احساس کند که پدر یا مادرش وقتی به آنها نیاز دارد ٬ پیش او خواهند بود و این احساس ٬ باید به صورت طولانی ٬ منظم و هر روزه در کودک ایجاد شود . به هر حال اگر کودک توقع دارد بی وقفه ٬ بی پایان و منحصرا؛ به او توجه شود . این حالت نباید و نمی تواند باقی بماند .
چند نکته
- وقتی کودک طلب توجه نمی کند ٬ به او زیاد توجه کنیم .
- در بعضی مواقع خواسته های او را نادیده بگیریم .
- کودک را با فعالیت هایی که نیازمند کمک والدین نباشد ٬ آشنا کنیم .
- افراط نکنیم ٬ اگر کودک واقعا؛ به توجه نیاز دارد ٬ به او توجه کنیمولی بکوشیم توجه از حد نگذرد
کنجکاوی کار نوزادان است . در ابتدایی ترین ماه های زندگی ٬ نوزادان از راه دیدن و شنیدن یاد می گیرند . یک نوزاد سه ماهه ٬ زمان زیادی را صرف بررسی اشیا ء پیرامونش می کند . رنگ های آبی و قرمز را بیشتر دوست دارد و به خصوص به صورت ها و چشم های حیوانات علاقه نشان می دهد .
هنگامی که دست هایش را کشف می کند ٬ آنها را وارسی می کند ٬ به تدریج کنترل آنها را یاد می گیرد و با به کارگیری آنها اشیا را از نزدیک بررسی می کند او دوست دارد که اشیاء را با دست ها و پاها و دهانش لمس کند . با گذشت چند ماه علاقه شدید کودک به محیط اطراف نه تنها با افزایش مهارت دستانش ٬ بلکه با حرکت به این سو و آن سو نیز بر انگیخته می شود . و اکنون نوزاد به اصطلاح << نوپا >> شده است .
چند پیشنهاد
- محیط را امن کنیم . به مکان ها و موقعیت های زیر توجه ویژه داشته باشیم :
پریز های برق ٬ سیم های بدون پوشش ٬ قفسه های خانه ٬ کابینت آشپزخانه ٬ کمد داروها و.......
- به کودک یاد بدهیم که چه چیزها یی خطر ناک هستند .
- به کودک بفهمانیم که با چه چیزی باید بازی کند و با چه چیزی نمی تواند .
وقتی که کودک برای بازی سوی شی نامناسب می رود ٬ قاطعانه ٬ << نه >> بگوییم و همزمان شی دیگر را به عنوان جایگزین به اوبدهید .
- دستش را بگیریم و به یک شی ممنوعه نزدیک کنیم ٬ سپس قاطعانه << نه >> بگوییم و دستش را عقب بکشیم
کودکان خیلی زود سوال کردن را شروع می کنند . ابتدایی ترین پرسش هایشان را از ما می کنند ٬ زیرا ماییم که محیط آنها را کنترل می کنیم .
سئوال کردن امری طبیعی و عادی است و بخش مهمی از رشد کودک را تشکیل می دهد و یکی از مهم ترین کارهایی که والدین برای بر انگیختن فرایند یادگیری زبان و حس کنجکاوی کودک می توانند انجام دهند ٬ پاسخ دادن به همه پرسش های کودک است . آنها از سن ۲ تا ۳ سالگی به بعد ٬ درمورد همه چیز می پرسند و اگر همیشه برای پاسخگویی آماده باشیم ٬ سئوالات کودکان با بزرگ شدن شان ٬ سنجیده تر و عمیق تر خواهد شد .
با این حال بعضی از کودکان در مدتی کوتاه ٬ بارانی از پرسش های ریز و درشت به طرف ما سرازیر می کنند ٬ به طوری که خارج از حد تحمل ما می شود و گاه نیز پرسش هایی مطرح می شود که جواب آنها نیاز به تامل و تحقیق دارد .
پیشنهاد می کنیم ......
- برای گفتگو از زبان بچه گانه استفاده نکنیم ٬ بلکه زبان محاوره معمولی خودمان را به کار ببریم .
- به محتوا پرسش ها پاسخ دهیم .
- برای پرسیدن زمان تعین کنیم .
عدم پیروزی کودک از درخواست های والدین ٬ می تواند عصبانی کننده و آزار دهنده باشد . در انتهای روز از تکرار کردن ٬ بحث کردن ٬ نق زدن و کلک زدن ها ی او به ستوه می آییم . اولین چیزی که باید به خاطر بسپاریم این است که تعداد در خواست ها معقول باشد تا کودکان تبدیل به پادو یا کارگر نشوند و دومین مساله این است که در لحن و عمل ٬ خوشایند و منطقی باشیم .
پیشنهاداتی از طرف ما
- صریح و دقیق دستور دهید .
- توجه کودک را جلب کنیم .
- به آنچه می گوییم عمل کنیم و چیزی را بگوییم که به آن عمل می کنیم .
- دستورات را به صورت بازی در آوریم .
- حرف گوش نکردن کودک را پیگیری کنیم